Chương 1 Nội Khoa Cơ Sở

1.1 Triệu chứng thực thể

1.1.1 Sờ mỏm tim:

Trong thời gian tâm trương ta thấy một cảm giác như sờ vào lưng mèo cho nên tiếng sờ này có tên là rung miu tâm trương.

1.1.2 Nghe tim

Ở mỏm tim

Nghe thấy ba triệu chứng đặc biệt là tiếng rung tâm trương, tiếng thứ nhất đanh, tiếng thổi tiền tâm thu.

- Tiếng rung tâm trương, dài, âm độ giống như ta đang vê dùi trống nhỏ trên mặt trống căng. Cơ chế phát sinh tiếng rung tâm chương là do máu chảy từ Nhĩ trái xuống Thất trái qua lỗ van hai lá đã bị hẹp làm cho máu xoáy qua lỗ đi xuống gây tiếng rung. Máu lại va vào các dây chằng và cột cơ trong tâm thất cũng bị cứng do viêm nên tiếng rung này càng nghe rõ.

- Tiếng thứ nhất của tim đánh mạnh vì các lá van bị chai cứng nên khi đóng van các mép van chạm vào nhau sinh ra tiếng đanh hơn bình thường, phần nữa vì trong bệnh hẹp van hai lá, máu trong thất trái không thật đầy, nếu cơ tim còn tốt sẽ tống máu đi nhanh, tiếng nghe gọn hơn trường hợp cơ tìm co bóp chậm. Yếu tố này góp phần làm cho tiếng thứ nhất đanh.

- Về đoạn cuối thì tâm trương, do nhĩ bóp tống một phần máu nhĩ xuống làm cho âm sắc tiếng rung nghe giống một tiếng thổi ngắn gọi là thổi tiền tâm thu.

Ở ổ động mạch phổi

Nghe thấy tiếng thứ hai đanh mạnh và tách đôi. Tiếng thứ hai đanh vì trong bệnh hẹp van hai lá, máu ứ ở nhĩ trái, từ đó cản trở máu tĩnh mạch phổi khó về nhĩ trái và áp lực máu động mạch phổi tăng lên, áp lực này tác động lên các lá van khi van đóng ở đầu thì tâm trương làm cho tiếng tim thứ hai đánh mạnh. Tiếng thứ hai tách đôi cũng vì áp lực động mạch phổi tăng, tâm thất phải khi bóp phải sử dụng một công lớn để thắng áp lực ấy, rồi tống máu từ thất phải qua động mạch phổi, thời gian tâm thu của thất phải do đó lâu hơn so với thời gian tâm thu của thất trái (lúc đó vẫn không bị ảnh hưởng gì), do đó hai van động mạch chủ và động mạch phổi đóng không đồng thời làm cho tiếng tim thứ hai tách ra hẳn, như thường gặp là tiếng thứ hai tách ra không hoàn toàn nghĩ là phần cuối của tiếng thứ nhất trùng với phần đầu của tiếng thứ hai, trên tâm thanh đồ sẽ thấy hai phần sóng cài răng lược vào nhau, chỗ các làn sóng âm trùng nhau, biên độ thấp, còn chỗ hai tiếng, biên độ cao hơn.

1.2 Triệu chứng X Quang:

1.2.1 Hình ảnh chiếu thẳng

- Bờ phải: Cung dưới sẽ thành hai đường viền do nhĩ trái to.

- Bờ trái: Hình 4 cung từ trên xuống:

• Cung Động mạch chủ.

• Cung Động mạch phổi.

• Tiểu nhĩ trái bình thường ở sau tim.

• Tâm thất trái.

- Vùng bóng mờ giữa tim: Có bóng đậm của nhĩ trái, đậm hơn cả phần thất trái

- Rốn phổi rất đậm

1.2.2. Hình soi nghiêng 90 độ trái.

Sẽ thấy bóng nhĩ trái to đè bẹp vào thực quản, muốn thấy rõ triệu chứng này, người ta cho người bệnh uống thuốc có Bari sulfat (là chất cản quang khi soi X Quang tim, ta sẽ thấy thực quản bị ép rõ rệt).