Chương 32 Đạo Trading

*Khổ tâm lý trong trading *

Người ta thường nói rằng nghề trading mang tính cá nhân rất cao (trading is very personal) bởi bản tánh mỗi người sẽ làm méo mó thực tại thị trường theo cách riêng của mình. Cụ thể mỗi người với mức độ tham sân si khác nhau sẽ gặp các vướng mắc khác nhau, thường xuyên phạm các lỗi giao dịch khác nhau; có thể thành công hay thất bại, có thể kết quả đến sớm hay muộn… Cùng đối diện với một thị trường biến động không ngừng, giá cả lên hay xuống là do cung cầu, duyên hợp nhưng người ta cứ mong nó đi theo ý mình và dính mắc vào đó. Đúng ý thì vui, khác ý thì buồn, bao kẻ khóc người cười. Thậm chí khi kiếm được cùng lợi nhuận mà người ta vẫn buồn vui khác nhau, ví như người đang sử dụng tài khoàn 100$ để giao dịch thì sẽ thấy vui khi kiếm được 10$ nhưng người khác có thể thấy khó chịu nếu anh ta đang giao dịch tài khoản 1.000$. Rõ ràng, buồn vui ở đây là do thái độ của mỗi chúng ta, do ưa ghét mong cầu khác nhau nên xung đột với thực tại đang là. Chúng ta ít thấy rằng phiền não trong trading thực ra là phiền não do nơi chính mình còn thị trường chỉ là cái duyên bên ngoài tác động vào mà thôi.

Thử vận dụng hiểu biết về nguyên nhân khổ tâm lý ở trên vào công việc trading, chúng ta có thể thấy ra:

* 1.Phiền não do tính chất nghề nghiệp: *

Khi tham gia thị trường tài chính (ở đây chỉ đề cập đến trader cá nhân), nếu nhận diện sớm một số dạng phiền não xuất phát từ đặc trưng nghề nghiệp thì bạn cũng có thể trút bỏ được phần nào gánh nặng tâm lý. Thứ nhất, tuy gọi là một nghề nhưng bản chất trading là một công việc kinh doanh của riêng bạn (business) nên bạn có thể phải nỗ lực làm việc và giao dịch trong nhiều năm mà vẫn không có thu nhập ổn định, thậm chí thường xuyên đối mặt với thua lỗ. Bạn cần hiểu rõ đây là nghề mang tính rủi ro rất cao, không thích hợp cho tất cả mọi người và quan trọng là phải tự xét mình có phù hợp với công việc hay không? Tiếp đến, bạn phải có sự tự do tài chính trong nhiều năm nếu dự định dành toàn bộ thời gian cho trading hoặc phải có thu nhập ổn định từ một công việc khác nếu xem giao dịch chỉ là nghề tay trái. Sự chuẩn bị tài chính chu đáo là rất quan trọng bởi nếu không thì áp lực chi tiêu hàng ngày sẽ ngấm ngầm tạo xung động lo lắng, sợ hãi (tâm sân) lên tâm trí bạn, gây ra nhiều phiền não, làm mất kiên nhẫn dẫn đến hành động thiếu sáng suốt.

Bạn cũng nên chuẩn bị tâm lý để đối diện với định kiến xã hội về nghề này, lúc tung hô khi châm biếm có thể ảnh hưởng đến công việc giao dịch của bạn (do khởi lên tâm bất thiện). Đây là một công việc bình thường để kiếm tiền như bao nghề nghiệp khác, quan trọng là thái độ của chính mình đối với nó. Chúng ta hiểu rằng những lời thị phi, những qui kết, đánh giá thiếu chính xác của xã hội là điều không thể tránh khỏi trong mọi vấn đề trong cuộc sống chứ không riêng gì vấn đề trading.

Một đặc trưng khác của công việc trading là sự đòi hỏi khả năng làm việc ra quyết định độc lập. Do vậy, bạn phải xác định đối diện khá thường xuyên với sự căng thẳng do cô đơn, dồn nén cảm xúc khi chưa thành thạo trong nghề. Để thiết lập cân bằng thân tâm, có thể chúng ta hướng tâm sang một số lãnh vực khác (tâm linh, sức khỏe, ẩm thực, làm vườn, nghệ thuật,…) và chú trọng thư giãn buông xả. Đặc biệt, nếu bạn nhận ra giá trị của nỗi cô đơn, bức xúc trong công việc chính là cơ hội giúp soi chiếu lại bản thân để trưởng thành thì bạn đã thành công rồi!