Chương 11 Hữu Đức Thời Trần

Năm 1278 vua Trần Thánh Tông truyền ngôi lại cho Trần Khiêm, tức vua Trần Nhân Tông. Khi ấy ngài vừa tròn hai mươi, xưng hiệu Hiếu Hoàng, niên hiệu Thiệu Bảo.

Hữu Đức để lại hai câu cho Nông Văn Xoan, ý nói y muốn tự lập công danh theo ý bản thân thì nên tiếp cận ngay từ bây giờ.

Cũng chỉ còn hơn hai năm nữa thôi, ông sẽ lên ngôi hoàng đế, khi đó tuyệt không dễ dàng đâu.

Cái việc ngẫu hứng này làm Hữu Đức băn khoăn suốt một ngày, hắn đang nghĩ như vậy có phải là tự ý thay đổi lịch sử hay không?

Nhưng nghĩ kỹ lại thì lời từ một kẻ có tiểu sử như mình, người ta ắt hẳn vẫn sẽ có hoài nghi.

Lại nghĩ tới mọi việc đã xong xuôi, lời cũng đã ra khỏi miệng, hắn chỉ đành thở dài. Cái tính Hữu Đức như vậy đấy, hứng lên là làm chả nghĩ gì.

Hắn hiện đang trên một chiếc xe kéo, trở bằng trâu. Đường xá nhiều đất đá, cái bánh xe này không giống xe trâu, bò thời hiện đại, thành ra xóc hết ruột gan.

Thời này bánh xe hay trục cũng đã thay bằng sắt rồi, dẫu vậy vẫn chưa thể linh hoạt so được với vài trăm năm tới.

Hữu Đức nằm ngửa trên xe, để mặc cho con trâu tự đi, hắn nhìn bầu trời cao xanh thẳm nghĩ ngợi.

Sau bữa tiệc nhậu ấy, ngay trưa hôm sau hắn đã rời khỏi kinh thành. Một mặt du ngoạn thẳng xuống hướng phía nam, bắt đầu hành trình.

Lần lục lại ký ức lịch sử, hình như hơn ba năm nữa là nhà Tống diệt vong, nhà Nguyên - Mông thống nhất Trung Quốc sau nhiều năm nam trinh. Tức năm 1279, tiếp tới sáu năm, trận chiến thứ hai sẽ mở ra.

Hữu Đức theo dự tính, với số vàng trong người, hắn du ngoạn thêm vài năm nữa rồi lên núi kiếm chỗ ở lánh nạn là vừa đẹp.

…

Ba năm sau…

Phủ Thiên Trường, một trong hai kinh đô lớn nhất bấy giờ của Đại Việt, nơi cư ngự cuối đời của các thái thượng hoàng nhà Trần.

Ở thời Trần, vua tuy đại diện chí tôn cho một nước, nhưng quyền hành thực chất vẫn còn nằm trong tay các thái thượng hoàng.

Sử ký có ghi lại rằng, sau này vua Trần Anh Tông từng vì một lần uống say tới bỏ bê triều chính, suýt nữa đã bị thái thượng hoàng Trần Nhân Tông phế truất.

Qua đó có thể thấy được rằng, gần như những quyết định trọng đại mang tính quan trọng bậc nhất, đều từ đây mà phát ra. Điều này cũng dễ hiểu thôi, tất cả những vị vua lên nối ngôi đều còn rất trẻ.

Vì thế mà nhà Trần trải qua có gần hai trăm năm, chính xác là 175 năm lại có tới tận mười hai vị vua.

Giữa đường xá tấp nập, có một chiếc kiệu quan bốn người khiêng, trước sau có mười mấy quan binh cầm đao kiếm theo bảo hộ. Bên cạnh lại có hai viên quan mặc giáp võ tướng, tay cầm kích cưỡi ngựa chiến đi hai bên.

Bọn họ nhằm hướng tây nam thành mà thẳng tiến, kiệu đi tới đâu vô số đám người hai bên chủ chỉ bàn tán tới đó…

Cùng lúc đó, ở phía sâu trong một phủ thành, nơi góc khuất trái ngược với cả khu sầm uất phía ngoài kia.

Ở nơi này một mảnh mạng nhện che phủ, giăng đầy bên trên, chốc chốc lại có giọt nước rơi xuống. Phía dưới nền đất phủ rơm rạ ẩm thấp, nhiều chỗ bốc mùi.

Một dãy rộng lớn chia thành từng phòng nhỏ bằng gỗ, cứ hơn một trượng lại cách nhau giống như lồng nhốt gà vậy. Hai bên sát vào tường, chỉ để một nối đi nhỏ ở giữa.

Ở đây thường xuyên nghe thấy tiếng người rên la, lúc thì như bị đánh đập, lúc lại như than vãn nức nở. Nhất là về đêm khuya, ánh đèn sáp nến le lói, cộng thêm tiếng rúc rích của đàn chuột. Bất chợt đâu đó vang lên tếng khóc ai oán, thật đúng là rợn tóc gáy.

Mà ở phía cuối trong dãy phòng, một thanh niên quần áo rách rưới đang ngồi đó, bên cạnh hắn còn có một cô nhóc. Cô bé cả người tựa vào hắn mà ngủ, thỉnh thoảng đôi mắt nhíu chặt lại như gặp ác mộng.

Mỗi lần như thế, hắn đều vỗ vỗ lên bàn tay trấn an cô bé. Hắn còn đang vỗ về, phía bên ngoài lối đi có mấy gã đàn ông mặc sắc phục đi tới. Đi qua mỗi một căn phòng, bọn họ đều lẳng lặng đưa qua khe gỗ một bát cơm.

Đến cuối dãy phong hắn, bọn họ cũng chỉ đưa vào có một bát như vậy. Bát thì bé, cơm thì ít, lớt phớt được thêm vào mấy cộng rau.

Nhìn thấy như vậy, hắn đưa tay với lấy rồi khẽ lay cô bé dậy:

"Hoài An, mau dậy ăn cơm đi nào."

Cô bé đưa tay dụi dụi mắt, nhìn bát cơm trên tay hắn, ngập ngừng nói:

"Anh… hay là anh ăn đi. Em không cảm thấy đói." (1)

Cô nhóc vừa nói xong thì mấy tiếng ọt ọt vang lên, hắn mỉm cười xoa đầu.

"Trẻ con không được nói dối, lúc em vừa ngủ anh đã ăn rồi. Nào... phải ăn thì mới lớn được chứ."

Hắn đưa bát cơm đến cho cô bé rồi nói, nhìn thấy cô nhóc vội vàng ăn ngon lành, hắn thở dài trong lòng.

Nói ra hắn chính là Hữu Đức, còn nơi này là nhà giam phủ nha. Lại nói vì sao có cảnh này?.

Số là Hữu Đức đã mua đứt một con trâu, sau đó một người một trâu cứ thế mà xuôi dòng phía nam thăm thú.

Nhưng hắn tính lại không bằng trời tính, thời này để dễ kiểm soát dân chúng. Triều đình đã cho cấp phát những sổ nhân khẩu và giấy tờ tùy thân, cũng giống như sổ hộ khẩu và chứng minh thư ngày nay.

Hữu Đức vốn là ở rể, vì thế giấy tờ đã sáp nhập vào với gia đình nhà Lương Văn Nam. Hắn lại lẳng lặng lén lút rời đi, nên không có xin giấy xác nhận nha phủ, thành ra cả người có mỗi con trâu và bọc vàng.

Kết quả đi qua những nơi vùng núi sơn dã hay ven biển, vùng quê thì không sao.

Nhưng khi vừa thò mặt tới phủ thành thì bị quân huyện và phủ nha kiểm tra, hắn không có chứng từ xác nhận. Trên người mang theo vàng bạc như thế, nói bản thân trong sạch thì ai tin.

Cho dù mặt mũi hắn khá hiền lành và giống thư sinh nhà ăn học, lúc này cũng chẳng có tác dụng mấy. Hắn rơi vào dạng bị tình nghi cướp của giết người, và cứ như thế Hữu Đức nhẹ nhàng đi vào nhà giam mà ngồi thôi.

Còn cô nhóc bên cạnh là cô bé mồ côi hắn mới cưu mang, Hữu Đức dự tính sẽ tìm cho cô một nơi ở tốt rồi bản thân lại tiếp tục lên đường.

Cô nhóc chỉ nhớ mình tên là An, thời này tên đệm cho nam thường là Văn và nữ là Thị. Hữu Đức lấy họ của mình cho cô bé, lại đặt thêm đệm một chữ Hoài, ý muốn cả đời luôn luôn bình an.

Nhưng thật trớ trêu, hắn mới cứu cô hôm trước, hôm sau cả hai đã vào nhà giam ngồi rồi.

Nguyên do ký ức của cố chủ cũng không hoàn toàn hòa nhập hết vào hắn, nhiều chỗ mập mờ mơ hồ. Thành ra hắn mới bị một vố đau thế này, âu cũng là ảnh hưởng bởi nhiều phim ảnh.

Phim cổ trang trên truyền hình thường sẽ không có những cảnh rườm rà như thế, cho dù tìm hiểu lịch sử cũng chẳng ai tìm hiểu mấy cái thủ tục ấy. Thường chỉ là muốn biết sự kiện chính, hay đại loại như vậy, Hữu Đức cũng không khác bao nhiêu.

Hắn nhìn tình cảnh bản thân cùng cô bé bên cạnh, lòng thầm nghĩ cứ thế này sẽ không ổn. Chưa nói tới việc tri phủ có xác minh như lời phán hay không, chỉ riêng việc ngồi đây chờ thôi cũng đã có vấn đề rồi.

Cơm ngày hai bữa, mỗi bữa một bát chia cho hai người, hắn khẳng định một tháng nữa chắc chắn chết luôn không cần bàn cãi.

Thầm đưa ra dự tính, hắn lết tới chỗ cánh cửa gọi với ra:

"Các vị quan ngục đại nhân, không biết có thể làm phiền một chút hay không?."

Đáp lại lời hắn là lời mấy con chuột kêu rúc rích chỗ phòng giam kế bên, nơi có một gã còn đang nằm đấy. Ở đây vốn khi nha ngục đi phát cơm, ai không ra lấy nhanh đảm bảo sẽ bị đám chuột ra tranh mất.

Hữu Đức thấy gọi như vậy không ăn thua, hắn đổi giọng.

"Không biết các vị quan nha đại nhân có muốn phát tài không?."

Lần này hai tên nha sai đang ngồi ngoài cửa có quay lại nhìn hắn, dẫu vậy bọn gã chỉ cười khẩy một cái rồi thôi. Thêm vào một vài ánh mắt của mấy bạn tù bên cạnh.

Hữu Đức thấy có cơ hội bèn nói tiếp:

"Hai vị chắc cũng biết tôi vì sao mà vào đây, nếu mà giúp tôi gặp lại đại nhân để thanh minh thêm lần nữa. Chỉ cần chứng minh được vô tội mà thả ra, số vàng kia tôi xin biếu lại hết hai vị."

"Ha ha ha… Ngươi tưởng bọn ta là kẻ ngu à? Xưa nay có thứ gì rơi vào túi đại nhân mà ngài nhả ra đâu. Mà ngươi cũng đừng lo, đại nhân sẽ không nhốt ngươi ở đây cả đời đâu."

Một trong hai kẻ ngồi đó nhếch miệng cười nói với Hữu Đức, ánh mắt gã còn lại nhìn hắn giống như thể nhìn tên ngốc vậy.

Hữu Đức đương nhiên thấy hết, khi hắn bị bắt cũng đã trình bày rất nhiều hoàn cảnh. Nhưng cho tới nay đã một tháng, Thiên Trường không cách Thăng Long là bao xa, nếu như thật tâm xác minh thì đã có kết quả từ lâu rồi.

Thời nào chẳng vậy, đâu phải chỉ có mỗi quan tốt, đây cũng là lý do chẳng có triều đại nào trường tồn mãi mãi.

Nhưng mà muốn ra khỏi đây, hắn vẫn phải tìm tới ông ta thương lượng. Muốn một kẻ vì lợi ích mà biến chất chú ý, thay đổi ý định thì chỉ có cho gã nhìn thấy lợi ích lớn hơn.

Trước khi hỏi hắn cũng biết câu trả lời của bọn gã này rồi, hắn chỉ sợ bọn gã vẫn im lặng không nói mà thôi.

Cái hắn cố ý nhắm tới là tâm lý của hai gã, có ai mà không tham tiền. Chỉ cần làm bọn gã nghĩ tới tiền, bản thân bọn họ sẽ tự khơi gợi lên ham muốn.

Khi đó là có thể lợi dụng được rồi, vì thế khi nghe vậy, hắn không khó chịu mà còn mỉm cười rồi nói:

"Số vàng đó có là gì so với những thứ tôi đang có, chỉ cần một mẹo nhỏ cũng đủ hai vị phát tài."

Nhìn hai gã hời hợt chú ý, Hữu Đức biết bọn họ chưa thật tâm tin tưởng, nghi ngờ là bản chất của con người. Bọn gã mà không ngờ vực thì hắn mới thấy không ổn đấy, biết bọn họ đã động tâm, kế đó hắn nói tiếp:

"Ừm… Hay là trước tôi bày một mẹo nhỏ, cho hai vị kiểm chứng. Để hai vị xem tôi nói có đúng không, đến lúc đó ta lại nói chuyện tiếp?."

….

(1) Dân ta bấy giờ tuy nói là ảnh hưởng nhiều phong tục lễ giáo phương bắc, nhưng rất nhiều tập quán khác vẫn còn giữ nguyên bản sắc.

Cho tới ngày nay những lễ giáo đó đã phai mờ gần như không còn, còn phong tục tập quán dân ta lại ngày càng phát triển.

Một trong số đó là cách xưng hô trong gia đình và xã hội, ví như tôi, ông, anh, em, chú, bác…